Auto Świat Wiadomości Aktualności Audi TT ma już 25 lat. Tajemniczy skrót i zachwycający design, dziś rozczarowuje

Audi TT ma już 25 lat. Tajemniczy skrót i zachwycający design, dziś rozczarowuje

Prototyp powstał w niecały miesiąc. Seryjna wersja jeszcze szybciej stała się jedną z największych gwiazd współczesnego designu. Audi TT kończy ćwierć wieku: dziś do 100 km/h przyspiesza prawie dwa razy krócej niż jego pierwsza topowa wersja z V6. Niestety, w ciągu ostatnich 25 lat zdarzały mu się też gorsze chwile.

Audi TT pierwszej generacji
Auto Bild
Audi TT pierwszej generacji
  • Większość fanów motoryzacji była mocno zaskoczona, kiedy się dowiedziała, z jakiej platformy korzysta Audi TT
  • Dla Audi TT wybrano fabrykę, w której nigdy dotąd nie wytwarzano samochodów
  • Pierwsza generacja Audi TT mierzyła zaledwie 404 cm długości, czyli aż o 18,2 cm mniej niż Skoda Fabia I sedan

Najlepsze retroauta lat 90. narodziły się w głowie jednego człowieka — Amerykanina Freemana Thomasa. To on stał za dwoma sensacyjnymi prototypami: pierwszy z nich zmienił się w Volkswagena New Beetle, drugi — w Audi TT.

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo:

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo

Studyjne Audi TT powstało w fenomenalnie krótkim czasie. Od pierwszego szkicu Thomasa do gotowego na publiczny pokaz auta upłynęły zaledwie cztery tygodnie. Dłużej zajęło samo podjęcie decyzji o wdrożeniu tego odważnego coupe do produkcji, choć i tak szybko poszło, jak na standardy tej branży.

Przeczytaj także: Czy BMW, Citroen, Porsche i Lamborghini mogły wtedy upaść?

Prototyp zadebiutował podczas salonu we Frankfurcie we wrześniu 1995 r., a trzy miesiące później uznano, że trzeba z niego zrobić seryjny samochód. Nad rynkową wersją Audi TT czuwała inna legenda designu, Peter Schreyer, który kilkanaście lat później zmieni Kię w lidera wzornictwa przemysłowego.

Audi TT: dodaj kolorów

Audi TT pojawiło się, bo firma potrzebowała rozruszać trochę gamę. Audi cieszyło się już upragnionym statusem marki premium, czarowało najnowszą technologią, ale ofercie brakowało nieco emocji. TT miało ją podkoloryzować.

Audi TT (prototyp pierwszej generacji; 1995 r.)
Audi TT (prototyp pierwszej generacji; 1995 r.)Audi

Już samym oznaczeniem Audi podkreślało wyjątkową pozycję tego modelu w gamie i jego nowatorski charakter (TT nie miało poprzednika). Wbrew panującym w firmie zasadom w nazwie nowości nie znalazła się ani litera A, ani jakakolwiek cyfra. TT odwoływało się do Tourist Trophy, legendarnych wyścigów na położonej między Wielką Brytanią a Irlandią Wyspie Man, w których triumfy odnosiły motocykle DKW i NSU (będące, jak Audi, markami koncernu VW). Poza tym, w latach 1965-1972, NSU oferowało miejski samochód Prinz w usportowionych wersjach TT i TTS (55-70 KM).

Audi Rosemeyer: ten prototyp z 2000 r. przenosił estetykę TT do świata supersamochodów
Audi Rosemeyer: ten prototyp z 2000 r. przenosił estetykę TT do świata supersamochodówAudi

Audi TT: najlepsze, co powstało z platformy VW Golfa

Audi TT było pierwszym dowodem, jak niezwykłe platformy potrafi skonstruować koncern Volkswagena. Piękne retrocoupe bazowało przecież na tej samej architekturze, co VW Golf IV. Niecodzienne było też miejsce produkcji Audi TT. Dla nowego modelu wybrano fabrykę, w której nigdy dotąd nie wytwarzano samochodów.

Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)
Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)Audi

Chodzi o Gyor na Węgrzech. W 1994 r. koncern Volkswagena zaczął tam produkować układy napędowe. Pierwsze auto powstało w Gyor cztery lata później — było nim właśnie Audi TT.

Design Audi TT zdominowały półokręgi, pojawiając się m.in. w linii dachu i błotnikach. Całość odwoływała się do słynnej niemieckiej szkoły projektowania Bauhaus, w której każdy element estetyczny musi mieć praktyczne uzasadnienie. Bauhausowe były również startujące w latach 30. wyścigowe bolidy Auto Uniona (kolejna marka Grupy VW), do których w pierwszej kolejności nawiązywało Audi TT.

Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)
Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)Audi

Nowość błyskawicznie stała się symbolem współczesnego motoryzacyjnego designu, o której z najwyższym uznaniem wypowiadało się wiele sław samochodowej stylistyki. Audi TT było nie tylko minimalistyczne, ale i małe. Pierwsza generacja mierzyła zaledwie 404 cm długości, czyli aż o 18,2 cm mniej niż Skoda Fabia I sedan. Zresztą nawet obecna, trzecia generacja TT jest od tamtej Skody krótsza.

Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)
Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)Żródło: Auto Świat

Designem wnętrza rządziła prosta zasada: tyle, ile potrzeba, ale tak mało, jak to tylko możliwe. Na szczęście minimalizm nie objął osiągów.

Audi TT: moc, 0-100 km/h, wersje S i RS

Gamę pierwszej generacji Audi TT (kod 8N; 1998-2006) otwierała 150-konna wersja, ale nawet ona była odpowiednio dynamiczna, przyspieszając od 0 do 100 km/h w 8,6 s. Na topie znalazła się 250-konna odmiana z sześcioma cylindrami rozchylonymi pod niewielkim kątem 15 stopni. To 3,2-litrowe Audi TT rozpędzało się do 100 km/h już w 6,4 s.

Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)
Audi TT (pierwsza generacja; kod 8N; 1998-2006)Audi

Wersje S i RS pojawiły się dopiero w gamie drugiego Audi TT (kod 8J; 2006-2014). 2-litrowe turbodoładowane Audi TTS rozwijało 272 KM (0-100 km/h: 5,2 s), z kolei TT RS otrzymało słynną jednostkę 2.5 R5 turbo (340 KM i 4,6 s, zaś w wersji TT RS plus: 360 KM i 4,1 s).

Audi TT (druga generacja; kod 8J; 2006-2014; wersja TTS)
Audi TT (druga generacja; kod 8J; 2006-2014; wersja TTS)Audi

Rekord mocy TT pobił jednak wariant RS aktualnej generacji tego sportowego Audi (kod FV; od 2014 r.). Jego 2,5-litrowa turbodoładowana jednostka R5 rozwija 400 KM, przyspieszając od 0 do 100 km/h w 3,7 s. To prawie dwa razy krócej niż starsze o dwie generacje Audi TT z V6.

Audi TT clubsport turbo (prototyp; 2015 r.}
Audi TT clubsport turbo (prototyp; 2015 r.}Audi

Gdyby jednak uwzględniać nieseryjne Audi TT, to rekord mocy i dynamiki należałby do modelu TT clubsport turbo z 2015 r. i jego 600 KM oraz 3,6 s.

Dwie kolejne generacje Audi TT wnosiły więcej niż tylko design i osiągi. Audi TT II można było bowiem wyposażyć w nowatorskie aktywne zawieszenie typu Audi magnetic ride, z kolei TT III zostało pierwszym seryjnym Audi z wyświetlaczem zamiast tradycyjnego zestawu wskaźników (tzw. Audi virtual cockpit), a odmiana RS miała innowacyjne oświetlenie z diod organicznych (OLED). Niestety, życie Audi TT nie składało się z samych sukcesów.

Audi TT (trzecia generacja; kod FV; od 2014 r.; wersja TT RS)
Audi TT (trzecia generacja; kod FV; od 2014 r.; wersja TT RS)Audi

Audi TT: świetne auto, niechodliwy format

Status gwiazdy designu nie zawsze gwarantował Audi TT olśniewającą popularność. Z czasem okazało się, że całkiem spora grupa tradycyjnych klientów coupe i kabrioletów zaczęła jeździć SUV-ami. W 2013 r. na całym globie kupiono jedynie 19,4 tys. sztuk TT, co stanowiło zaledwie 1,2 proc. ogólnej sprzedaży Audi. Rok później firma oficjalnie przyznała, że zamierza poszerzyć rodzinę TT.

Audi Shooting Brake concept (prototyp; 2005 r.)
Audi Shooting Brake concept (prototyp; 2005 r.)Audi

Audi TT debiutowało bowiem w wersji Coupe. W 1999 r. gamę uzupełnił Roadster. W 2005 r. pojawiło się prototypowe Audi Shooting Brake concept, które zapowiadało design drugiej generacji TT i jednocześnie pozwalało przypuszczać, że jej oferta powiększy się o sportowe kombi. Niestety, nic z tego nie wyszło, ale idea wróciła niemal dekadę później.

Na początku 2014 r. zadebiutowało studium Audi allroad shooting brake. Nie minęło 10 miesięcy, a poznaliśmy dwa kolejne prototypy z genami TT: TT offroad concept (kompaktowy SUV coupe) i TT Sportback concept (kompaktowy liftback). O obu oficjalnie mówiono, że mogą trafić do przyszłej rodziny TT.

Audi TT Sportback concept (prototyp; 2014 r.)
Audi TT Sportback concept (prototyp; 2014 r.)Audi

W gruncie rzeczy pomysł był świetny. Przeniesienie legendarnego designu Audi TT na zdecydowanie bardziej praktyczne i popularne nadwozia wydawało się prostym sposobem na sukces. 5-drzwiowe Audi TT Sportback concept miało aż 447 cm długości, czyli o 29 cm więcej niż ówczesne TT Coupe. Z kolei SUV TT offroad concept mierzył 439 cm.

Niestety, nic z tego nie wyszło. Żaden z trzech prototypów nie poszedł w ślady TT z 1995 r. i nie trafił na rynek. To znaczy Audi w końcu przedstawiło seryjnego kompaktowego SUV-a coupe, ale Q3 Sportback nie ma nic wspólnego z estetyką TT. Nawet jeśli oba modele powstają w tej samej węgierskiej fabryce.

Audi TT offroad concept (prototyp; 2014 r.)
Audi TT offroad concept (prototyp; 2014 r.)Audi

Tymczasem fortuna na dobre odwróciła się od Audi TT. W 2022 r. na całym świecie kupiono zaledwie 7933 sztuki tego modelu. To niecałe 0,5 proc. globalnej sprzedaży Audi. Na dodatek obecne wcielenie wchodzi właśnie w dziewiąty rok produkcji – tak długo nie wytwarzano żadnego z dwóch poprzedników.

Inna sprawa, że Audi TT nie można już zamówić w Polsce, ponieważ cala pula na 2023 r. została wyprzedana.

Co dalej? Czy czwarta generacja Audi TT w ogóle powstanie? Czy ludzie są jeszcze zainteresowani niedużymi coupe i roadsterami? A może przyszłe TT zostanie elektrykiem?

Audi activesphere concept (2023 r.)
Audi activesphere concept (2023 r.)Audi

Wydaje się, że szanse na kolejne wcielenie Audi TT Coupe lub Roadstera są niewielkie. Za to niewykluczone, że TT przekaże swoje stylistyczne geny crossoverowi, który mógłby być rozwinięciem prototypowego Audi activesphere concept (2023 r.). Czyżby idea seryjnego 5-drzwiowego TT miała się w końcu ziścić?

Autor Krzysztof Wojciechowicz
Krzysztof Wojciechowicz
Dziennikarz AutoŚwiat.pl
Pokaż listę wszystkich publikacji
materiał promocyjny

Sprawdź nr VIN za darmo

Zanim kupisz auto, poznaj jego przeszłość i sprawdź, czy nie jest kradziony lub po wypadku

Numer VIN powinien mieć 17 znaków