Wielki przewodnik po chińskich markach. Te samochody niedługo mogą podbić Europę

Pierwszy samochód trafił do Chin z USA. Był nim Oldsmobile – w 1901 r. do Szanghaju za niewiarygodne pieniądze miał go sprowadzić pewien lekarz. 11 lat później, w 1912 r. w tym mieście pomieszkiwało już 1400 pojazdów, ale odtąd tempo rozwoju przygasło.

Jeszcze w 1991 r. w Szanghaju było zaledwie 3,8 tys. prywatnych samochodów, choć w mieście żyło ponad 10 mln osób! Nie inaczej – jedno auto przypadało średnio na 2,6 tys. ludzi.

• Przeczytaj także: Za ile spełnisz marzenie o nowym kompaktowym SUV-ie premium? Siedem najtańszych modeli w Polsce

Żywiołowy rozwój przyniósł dopiero XXI w. – z 4 tys. prywatnych pojazdów w Szanghaju w 2001 r. przez 1 mln 197 tys. (!!) w 2011 r. i do 3 mln 629 tys. aut w 2021 r. (dane: CEIC). Z kolei w stołecznym Pekinie jest dziś ponad 6 mln samochodów, podczas gdy w 1966 r. prywatnych aut było dokładnie… 11.

Auta w Chinach: Volkswagen wchodzi do gry

Kluczową datą okazał się 1978 r., kiedy władze Chin zgodziły się na zakup zagranicznej linii produkcyjnej, a po sześciu latach negocjacji – tak, aż sześciu – w 1985 r. chiński SAIC Motor założył spółkę joint venture z Volkswagenem. Prawie 40 lat później, w 2022 r., SAIC sprzedał 5,3 mln samochodów, w tym 2,78 mln aut własnych marek (SAIC produkuje także modele dla koncernów VW i GM). Dla porównania: w tym samym roku na całym świecie wszystkie marki koncernu BMW sprzedały 2,4 mln samochodów.

• Przeczytaj także: Osobliwe samochody na ulicach Japonii. W Tokio już Suzuki Swift to symbol zamożności [REPORTAŻ]

W największym skrócie historia chińskiej motoryzacji wyglądała zatem tak: najpierw własne konstrukcje rodzimych marek, potem spółki joint venture z zagranicznymi koncernami, wreszcie błyskawiczny rozwój własnych marek. Większość z nich pozostaje jednak raczej nieznana w Polsce. Stąd pomysł na ten praktyczny przewodnik.

A co z tym chińskim samochodem sprzed trzech tysięcy lat? Niestety, nie zachował się do naszych czasów, nawet nie jest pewne czy w ogóle istniał, ale są źródła, które tak utrzymują. Nie ma za to wątpliwości, że pierwsze auto w historii powstało właśnie w Chinach. Pod koniec XVII w. – prawdopodobnie w 1678 r. – na dworze cesarza Kangxi zbudował je Belg Ferdynand Verbiest. Był to wprawdzie niewielki model, ale w pełni działający. Niestety, nie wiemy, jakiej był marki.

Chińskie koncerny motoryzacyjne: BYD, Geely, SAIC i inni

Nim przejdziemy do 27 marek, krótko przybliżymy sześć kluczowych chińskich koncernów motoryzacyjnych. Pierwszym z nich jest...

BYD: to skrót od Build Your Dreams („Zbuduj swoje marzenia”). Istotnie, koncern rozwinął się jak marzenie. Zaczynał w 1995 r. z 20 pracownikami, dziś zatrudnia ponad 230 tys. ludzi – prawie tyle, ile osób mieszka w Gdyni – z czego 35 tys. to konstruktorzy i technicy. Europejski oddział BYD-a powstał już w 1998 r., a w 2000 r. koncern został dostawcą akumulatorów litowo-jonowych do telefonów Motoroli. BYD rozpoczął produkcję aut w 2003 r., a dziś ma m.in. fabryki autobusów na Węgrzech i w Kalifornii.

Chery: założony w 1997 r. koncern ma dziś centra badawczo-rozwojowe m.in. w Niemczech, USA i Brazylii. Łącznie pracuje w nich ponad 5,5 tys. osób. Chery zaczęło eksportować samochody już w 2001 r., a dziś jest obecne w przeszło 80 państwach. W 2012 r. firma założyła spółkę joint venture z koncernem Jaguar Land Rover, a dwa lata później zbudowała fabrykę w Brazylii. Milionowe Chery wyprodukowano w 2007 r., tymczasem w 2022 r. sprzedaż przekroczyła 1,2 mln samochodów.

Geely: a dokładniej Zhejiang Geely Holding Group to chyba najbardziej rozpoznawalny chiński koncern moto w Europie. To w końcu on jest właścicielem Volvo Car Group i większościowym udziałowcem Lotusa. Założone w 1986 r. Geely produkuje auta od 1997 r. Jego centra badawczo-rozwojowe zatrudniają łącznie ponad 20 tys. osób (aż 1/6 całej załogi!) i znajdują się m.in. w Niemczech, Szwecji, Wielkiej Brytanii oraz USA.

FAW: wcześniej nosił wymowną nazwę China First Automobile Works (pierwsze chińskie zakłady samochodowe), obecnie to China FAW Group. Założona w lipcu 1953 r. firma zatrudnia ponad 5 tys. osób w samych tylko ośrodkach badawczo-rozwojowych, rozlokowanych np. w Niemczech i USA. Sprzedaż aut koncernu FAW w latach 2009-2020 solidnie wzrosła, z 1 mln 945 tys. sztuk do 3 mln 706 tys. samochodów.

Dongfeng: FAW to First Automobile Works, z kolei Dongfeng wywodzi się z firmy Second Automobile Works, założonej w 1969 r. W 2002 r. Dongfeng powołał spółki joint venture z Kią i Nissanem, a rok później – z Hondą. Dongfeng ma centra R&D m.in. w Niemczech i Szwecji, a w 2022 r. sprzedał 2 mln 465 tys. pojazdów, z czego 2 mln 153 tys. stanowiły auta osobowe.

Great Wall: założony w 1984 r. koncern był jednym z pierwszych chińskich eksporterów samochodów – auta za granicą zaczął sprzedawać już w 1997 r. Dziś Great Wall jest obecne w ponad 60 krajach, ma centra badawczo-rozwojowe m.in. w Niemczech, USA i Japonii oraz fabryki np. w Brazylii i Tajlandii. W 2022 r. koncern sprzedał 1 mln 62 tys. samochodów.

SAIC: to właśnie on w 1985 r. utworzył spółkę z VW, rozpoczynając nową erę w chińskiej motoryzacji. Sam SAIC powstał w 1955 r., a w 1958 r. pojawił się jego pierwszy samochód, czyli Phoenix. W 1975 r. SAIC był jednym z największych producentów aut w Chinach – zbudował wówczas 5 tys. pojazdów. 47 lat później, w 2022 r., SAIC sprzedał już ponad 5,3 mln samochodów, choć to i tak nie był jego rekord. Ten padł w 2018 r. (7,05 mln sztuk).

Chińskie marki aut: Hongqi, Nio, Seres i inni

Tyle o koncernach. Teraz przejdźmy już do konkretnych marek. Pierwszy z 26 graczy nazywa się:

Baojun: założony w 2009 r. należy do SAIC i w hierarchii jego marek plasuje się raczej niżej niż wyżej. W gamie mamy m.in. ok. 2,5-metrowy mikrosamochód E200, mikrovana Kiwi EV (289 cm długości), a także kompaktowe minivany 360 i 730.

Bestune: jego dźwięczna nazwa brzmi jak Best Tune (najlepsza melodia). Tak się nazywa jednak od 2018 r., ponieważ wcześniej, czyli od 2006 r., Bestune funkcjonował jako Besturn (niczym Best Turn; najlepszy zakręt). Bestune vel Besturn należy do FAW, a w gamie ma np. sedana i SUV-a klasy średniej (B70 i T99).

BYD: założony w 1995 r. zaczyna odnosić pierwsze sukcesy w Europie, m.in. za sprawą miejskiego modelu Dolphin, SUV-a klasy wyższej Tang oraz pięknego Hana. Jedną z nowości jest BYD Seal, dostępny m.in. w 530-konnej wersji, przyspieszającej od 0 do 100 km/h w 3,8 s.

Changan: nazwa pochodzi od słów ”chang” (trwałe) i ”an” (bezpieczeństwo). Istotnie, Changan trwa i trwa. Firmę założono jeszcze w 1862 r., a produkcję samochodów rozpoczęto w 1959 r. Pokazany w 1984 r. Changan Star był pierwszym chińskim miniautem, a w 2011 r. sedan Eado wystawiał się na salonie IAA we Frankfurcie. Dziś Changan ma wszechstronną gamę, w której jest miejsce m.in. i na miejskiego Benbena e-Star, i na SUV-a coupe klasy wyższej UNI-K.

Chery: kluczowa marka koncernu Chery ma wyjątkowo szeroką ofertę. Są w niej m.in. mikrosamochody (np. niespełna 3-metrowe QQ Ice Cream), różnej wielkości SUV-y (oferowane pod submarką Tiggo) oraz bardziej tradycyjne modele (linia Arrizo).

Denza: powstała w 2010 r. z inicjatywy koncernów BYD i Daimler (obecnie Mercedes-Benz Group). Dziś Denza należy do BYD-a w 90 proc. (Mercedes ma już jedynie 10 proc. udziałów). Marka oferuje m.in. przeszło 5-metrowego luksusowego minivana D9.

Dongfeng: kluczowa marka koncernu o tej samej nazwie ma w logo dwie jaskółki. Gama jest wyjątkowo różnorodna i obejmuje m.in. miejskiego Aeolusa EX1, kompaktowego SUV-a coupe Fengxing T5 Evo oraz mierzącego 485 cm długości minivana Fengxing Yacht.

Exeed: to marka premium koncernu Chery, której światowa premiera odbyła się w 2017 r. w Europie, podczas salonu samochodowego IAA we Frankfurcie. Centrum badawczo-rozwojowe Exeeda znajduje się w Monachium, a topowy model to Exeed VX, czyli SUV o długości 497 cm.

Forthing: należy do koncernu Dongfenga i został założony w 2001 r. Modele jej marki były jedną z największych sensacji tegorocznego salonu samochodowego IAA w Monachium. Wśród nich znalazł się m.in. Forthing U-Tour, czyli śmiało stylizowany kompaktowy minivan.

Geely: to kluczowa marka aut holdingu Geely. Obecnie w jej szerokiej gamie spotkamy np. miejskiego SUV-a Binyue, należącego do klasy średniej Emgranda lub efektownego Preface (klasa wyższa).

Haval: jedna z najpopularniejszych chińskich marek SUV-ów i najważniejsza marka koncernu Great Wall. Nazwa Haval jest stosowana od 2002 r., a na samodzielną markę awansowała w 2013 r. W 2019 r. Haval wyprodukował 5-milionowy samochód. Jego modele są dostępne m.in. w Bułgarii, Mołdawii i Włoszech.

Hongqi: najbardziej luksusowa chińska marka motoryzacyjna, która w Państwie Środka cieszy się podobnym statusem jak w Europie Rolls-Royce. Hongqi założono w 1958 r., a przez kilka dekad jej limuzyny były dostępne wyłącznie dla najwyższych władz chińskich. Hongqi (po chińsku ”czerwony sztandar”) należy do koncernu FAW, a od niedawna jego luksusowy SUV E-HS9 jest dostępny w Polsce. W Chinach topowy model to Hongqi L5, stylizowana na retro limuzyna z 408-konnym 6-litrowym V12. Auto ma 555,5 cm długości i waży 3150 kg.

Jaecoo: najnowsza marka koncernu Chery, która zadebiutowała w kwietniu 2023 r. W trzecim kwartale 2024 r. na polski rynek trafi kompaktowy SUV Jaecoo J7, a w czwartym kwartale — Jaecoo J8, czyli SUV klasy średniej.

Jetour: założona w 2018 r. marka należy do holdingu Chery. Do kwietnia 2023 r. sprzedała ponad 700 tys. samochodów. Jetour specjalizuje się w SUV-ach.

Lynk&Co: to dość złożona sytuacja, bo marka ma siedzibę w Goeteborgu – czyli po prawdzie jest szwedzka – ale została założona przez Geely Auto Group (część holdingu Geely) i Volvo Car Group (również własność Zhejiang Geely Holding Group). Działający od 2016 r. Lynk&Co sprzedał już ponad 600 tys. samochodów, z czego przeszło 180 tys. w 2022 r. Auta Lynk&Co są dostępne także na wybranych rynkach europejskich, a wszystkie bazują na platformach stosowanych również przez Volvo.

Maxus: założona w 2011 r marka koncernu SAIC, która jest dostępna także w Polsce. Oprócz aut użytkowych można u nas kupić modele Maxus Euniq5 (minivan klasy średniej), Euniq6 (SUV klasy średniej), Mifa9 (ogromne MPV o długości 527 cm) oraz pick-upa T90 EV.

MG: to kolejna złożona sprawa, bo generalnie MG jest brytyjską marką, założoną jeszcze w 1924 r. i znaną przede wszystkim z przystępnych cenowo roadsterów. W 2005 r. MG zostało jednak przejęte przez chiński Nanjing Automotive, który dwa lata później sam się stał częścią koncernu SAIC. Dziś gama MG to przede wszystkim SUV-y, choć jest też miejski hatchback MG3 i oczywiście przepiękny roadster Cyberster. MG odnosi duże sukcesy w Europie, a wkrótce ma trafić także na polski rynek.

Nio: marka premium założona w 2014 r. W 2017 r. w Nio EP9 ustanowiono rekord okrążenia Północnej Pętli toru Nuerburgring w kategorii wyścigowych prototypów. Auta tego producenta są dostępne także w Polsce, a gama obecnie składa się z Nio ET5 (sedan i kombi klasy średniej), EL6 i EL7 (SUV-y klasy wyższej) oraz ET7 (luksusowa limuzyna).

Omoda: jedna z najmłodszych chińskich marek moto. Założona w 2022 r. Omoda należy do koncernu Chery, a jej nazwa wywodzi się od ”o” (jak ”oxygen”, czyli ”tlen”) i ”moda” (”modern”, czyli ”współczesny”). W pierwszym kwartale 2024 r. Omoda trafi na polski rynek, debiutując kompaktowym SUV-em coupe Omoda 5.

Ora: założona w 2018 r. marka koncernu Great Wall, oferująca urocze auta stylizowane na retro. Nazewnictwo modeli krąży wokół kotów i też jest przemiłe: Funky Cat, Punk Cat, Good Cat, Ballet Cat i Lightning Cat. Ora jest oferowana m.in. w Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

Roewe: kiedy w 2005 r. Nanjing przejmował MG, w pakiecie kupił też prawa autorskie do samochodów brytyjskiego Rovera. Niestety, praw do marki mu już nie sprzedano. W 2006 r. Nanjing powołał więc Roewe. Jego nazwa wywodzi się od słów ”rong” i ”wei”, co oznacza ”chlubną moc”. Pierwsze Roewe, czyli model 750, było pochodną Rovera 75 (1998-2005) skonstruowanego w czasach, kiedy ta brytyjska firma należała do BMW.

Od 2007 r. Roewe jest marką premium koncernu SAIC. Obecnie gama obejmuje m.in. mikrosamochód Roewe Clever, SUV-a coupe klasy średniej Whale, SUV-a klasy wyższej RX9 i przeszło 5-metrowego minivana iMAX 8.

Seres: to założona w 2016 r. w Dolinie Krzemowej (USA) marka, której większościowym udziałowcem jest chiński koncern Chongqing Sokon. Sam Sokon produkuje samochody od 2005 r., a w Polsce można kupić dwa SUV-y Seresa: kompaktowego Seresa 3 i przepięknego Seresa 5 (SUV coupe klasy średniej).

Voyah: to założona w 2020 r. marka premium koncernu Dongfeng. Wkrótce na polski rynek trafi jej pierwszy model, czyli blisko 5-metrowy SUV o nazwie Free.

Wey: to jedna z niewielu chińskich marek, której nazwa pochodzi od imienia założyciela – w tym przypadku Wei Jianjuna. Powołany w 2016 r. Wey jest marką premium koncernu Great Wall, a w gamie znajdują się głównie SUV-y o kawowych nazwach: Mocca, Macchiato, Latte i Blue Mountain (od najbardziej szlachetnego gatunku kawy na Ziemi).

Wuling: to oferująca przystępne cenowo samochody marka, która należy do koncernu SAIC. Wuling wywodzi się z założonej w 1958 r. firmy Liuzhou Wuling. W 2002 r. utworzyła ona spółkę z dwoma gigantami: właśnie z SAIC i amerykańskim GM. Wuling oferuje np. mikrosamochód Hongguang Mini EV, kompaktowego minivana Hongguang S oraz MPV klasy średniej Wuling Victory.

Xpeng: założona w 2014 r. marka premium dysponująca centrami badawczo-rozwojowymi m.in. w Kalifornii. W 2022 r. Xpeng sprzedał 120,8 tys. aut, a jego najciekawszym modelem jest sedan klasy wyższej P7 Wing z podnoszonymi przednimi drzwiami i przyspieszeniem 0-100 km/h na poziomie 4,5 s.

Zeekr: to założona w 2021 r. marka premium holdingu Geely. Jej modele oparto na platformie SEA, która jest bazą także dla dwóch najnowszych Volvo: miejskiego SUV-a EX30 i luksusowego minivana EM90. W 2022 r. Zeekr sprzedał 71,9 tys. samochodów, a największe wrażenie robi model 009, czyli mierzące 521 cm długości MPV o mocy 544 KM, które przyspiesza od 0 do 100 km/h w 4,5 s.